In maart schreven we geschiedenis

KayleeRosalina

In Backstage Posted maart 28, 2021

Oh, de hectiek. Ondertussen leven we al een jaar ‘in de ban’ van Corona. Maar de maatschappelijke ontwikkelingen gaan onverminderd door. In maart schreven we geschiedenis op meerdere manieren. En daar staan we in deze nieuwsbrief even bij stil.

Representatie in de Tweede Kamer

We beginnen deze nieuwsbrief met goed nieuws. Want successen moet je vieren. En wat is het mooi, we hebben een aantal nieuwe volksvertegenwoordigers waar we bijzonder trots op mogen zijn. Wat zeg ik? Dit is historisch! De eerste zwarte vrouwelijke lijsttrekker is beëdigd (Simons), voor de eerste keer nam een vrouw met een hijab haar plek in de kamer (Bouchallikht) en de eerste trans vrouw beloofde “zichtbaar [te] zijn en blijven” (van Ginneken). We hebben sowieso ook een flinke stap gemaakt in het aantal vrouwen in de kamer. Onder andere door de campagne van Stem Op een Vrouw. Maar liefst drie vrouwen zijn door middel van voorkeursstemmen in de kamer gekomen. En het percentage vrouwen is gestegen van 31% naar 39%. We zijn er nog niet, maar we zijn op weg.

Op de stem op een vrouw campagne hoor ik soms kritiek in de vorm van “ik stem op de beste persoon, niet op geslacht of kleur”. But here’s the thing. Of de twee dingen eigenlijk.

1) We kiezen vaak voor de mensen die passen binnen het beeld dat we hebben van een bepaalde rol/functie. We zitten namelijk met z’n allen vol aannames. Als we op zoek gaan naar bijvoorbeeld een nieuwe bankdirecteur is de kans enorm dat we kiezen voor een witte man van middelbare leeftijd, want dat is het beeld dat we hebben van bankdirecteuren. Maar dat wil niet zeggen dat die persoon per se beter is, hij past gewoon beter in ons plaatje. We zijn namelijk helemaal niet zo goed in objectief vaststellen wat ‘goed’ is. 

2) In het bijzonder in de politiek, is de belangrijkste taak van een volksvertegenwoordiger precies dat: vertegenwoordigen. Het vertegenwoordigen van verschillende perspectieven, ideeën, achtergronden, ervaringen is de kern van het beroep. En dat betekent dat je identiteit wel degelijk van belang is voor de Tweede Kamer. Volgens mij moeten we vooral op zoek naar de beste Tweede Kamer. En dat betekent een Tweede Kamer (en eigenlijk natuurlijk ook een Eerste Kamer) die een afspiegeling is van de maatschappij waar we in leven. Dus er zijn nog een hele hoop percentages die we omhoog mogen brengen!

De verkiezingen: (extreem)rechts wint

In mijn vorige nieuwsbrief stond ik uitgebreid stil bij de partijprogramma’s en hun stukken over onderwijs. Oh, wat wilde ik graag dat mensen in hun stemgedrag de veranderingen lieten zien die we het afgelopen jaar zagen op social media. Maar verandering gaat gestaag. Ik moet eerlijk bekennen dat de winst van extreemrechts (en ja, ik vind de VVD daar bij horen als je hun partijprogramma leest; iets met ‘buitenlandse haatzaaiers’) me zwaar viel. Ik heb zoveel prachtige mensen ontmoet het afgelopen jaar, zoveel mooie initiatieven gezien die strijden voor gelijkwaardigheid, dat de verkiezingsuitslag een hele bittere pil was. 

Maar zoals ik zei: verandering gaat gestaag en ik geloof vanuit het diepste van mijn ziel dat we het afgelopen jaar zaadjes hebben gepland die niet meer te stoppen zijn. De zetel van BIJ1 is daar een bewijs van. De meest inclusieve partij van Nederland, gericht op échte gelijkwaardigheid heeft een zetel in de kamer. 

Functie elders

En meteen al bij de start van de verkenning voor de nieuwe formatie bleek dat er iets gruwelijks mis gaat in onze politiek en daarmee: in onze democratie. Ollongren liet per ongeluk notities fotograferen die zij en Jorritsma gebruikten tijdens de verkenning. Met de nadruk op ‘gebruikten’, want op het moment dat ik dit schrijf is het nog onduidelijk wie het geschreven heeft en wie heeft uitgesproken dat het een goed idee zou zijn om elders een functie voor Omtzigt te vinden. De Rutte-doctrine hebben we nog nooit eerder zo direct kunnen observeren. 

Misschien vraag je jezelf af hoe die functie elders gekoppeld is aan het onderwerp inclusie (aangezien dat is waar ik me in deze nieuwsbrief op focus). Maar het is heel nauw verbonden. Inclusie is namelijk onlosmakelijk verbonden aan sociale rechtvaardigheid. En de bittere realiteit is dat mensen die zich inzetten voor sociale rechtvaardigheid, daar vaak voor bestraft worden. Wat nu met Omtzigt gebeurt past precies in die lijn der verwachting. Zo weten we dat bijvoorbeeld vrouwen van kleur in de non-profit sector in een veel hoger tempo de organisatie verlaten waar ze werken, omdat er vaak sprake is van vergelding wanneer zij problemen binnen de organisatie aankaarten en aandringen op accountability. 

De blinde vlek bij de Racisme Kennistest

Ik vind het ongelooflijk goed dat er een Racisme Kennistest op tv kwam. Het is écht nog zo dat het onderwerp door de meesten liever wordt ontweken, omdat het niet gezellig is. Zendtijd op televisie voor dit onderwerp is echt een stap in de goede richting. Maar jeetje, wat heb ik geroepen tegen de tv. Je moet begrijpen, ik ben echt een heel zachtaardig persoon. Maar de frustratie spatte bij mijn in de rondte toen ik sommige van de opmerkingen van de deelnemers hoorde. Racisme werd tijdens het programma door de deelnemers nog regelmatig goedgepraat. Ik liet mijn vriend me bijna beloven ervoor te zorgen dat ik nooit zomaar bij zo’n televisieprogramma aan tafel zou gaan zitten, want jeetje wat zou ik op mijn tong gaan bijten.

En toen schreef Pete Wu een reflectie op het programma die enorm met mij resoneerde. Hij beschreef wat hij voelde en dacht toen hij daar zat tussen de andere deelnemers. In zijn stuk ‘Racisme is ook wat níét wordt gezegd en wat niet wordt gezien‘  schrijft hij over ‘grappen’, bagatellisering en het doorprikken van bubbels. 

Anti-Aziatisch racisme is een vorm waar we het nog veel te weinig over hebben. Het was er altijd al (tip: Netflix serie Amend). Maar zeker in het laatste jaar zien we het verergeren. Of misschien is het beter om te zeggen dat we het explicieter tot uiting zien komen. Ik wil je graag uitdagen om er de komende tijd bewust bij stil te staan en meer over te leren. En daarvoor wil ik je vooral verwijzen naar Rui Jun Luong, de drijvende kracht achter Asian Raisins. We kwamen elkaar al eerder tegen op verschillende plekken waar we allebei spraken. En van deze dame, kun je (en kan ik) een hoop leren!