Vonnegut over gelijkheid in Harrison Bergeron.
Nu mijn opleiding is begonnen, wil ik wat meer inhoudelijke dingen met je gaan delen. Eén van de eerste artikelen die ik las voor de opleiding was Harrison Bergeron van auteur Vonnegut. Het artikel gaat over gelijkheid en eigenlijk heeft Vonnegut kritiek over de richting die we opgaan. In de video vertel ik over het artikel en deel ik mijn eigen overwegingen / inzichten.
Excuus voor de ruis in het geluid! De opname maakte ik redelijk spontaan en mijn microfoon lag nog op kantoor. Het transcript volgt nog! Ook kun je (steeds beter) de ondertiteling aanzetten bij de video.
Transcript
Oké. Ik wil het met je gaan hebben over een artikel wat ik heb moeten lezen voor mijn opleiding. En dat heet Harrison Bergeron van Kurt Vonnegut. Echt, de namen moet ik nog oefenen hoe je die uitspreekt. Maar het komt uit het boek Welcome to the Monkey House en het is het eerste artikel wat ik moest lezen; moet lezen. En het gaat dus over equality. En het is een heel absurdistisch verhaal eigenlijk, wat zich afspeelt in 2081. En ehm..
We zitten in de woonkamer bij George en Hazel. En George is vanuit zichzelf een hele intelligente man. En in 2081 – omdat de wereld gelijk moet zijn, of gelijkwaardig het is maar net hoe je het leest – hebben ze besloten om er voor te zorgen dat iedereen hetzelfde is. Want dat zien ze dan als gelijk of gelijkwaardig. Dus George is een hele intelligente man. Bovengemiddeld intelligent. Wat betekent dat ze daar iets aan moeten doen om dat gelijk te maken, dus hij – en alle andere mensen die bovengemiddeld intelligent zijn – krijgt een apparaat op z’n hoofd en elke keer als hij een idee heeft wat een slim idee is. Of als hij diep nadenkt over iets. Dan hoort hij een heftig geluid. Een verschrikkelijk geluid. Het is iedere keer ook een ander geluid. En dan verspringen en verdwijnen zijn gedachten eigenlijk een beetje. Dus dat is om ervoor te zorgen dat hij net zo slim is. Gewoon slim. Zoals de rest.
Nou, zijn vrouw Hazel heeft een mentale handicap. Dus die heeft dat niet nodig. Die heeft een heel kort geheugen. Dus ze kan zich verdrietig voelen, maar niet meer weten waarom het is. Dus zij hoeft niet met zo’n apparaat – zeg maar – rond te lopen. En ze hebben samen een veertienjarige zoon die heet dus – eh, hoe heet ‘ie – Harrison. Harrison. En Harrison is bovengemiddeld slim, knap, sterk. Vanalles. En hij zit in de gevangenis, want dat mag niet. En hij heeft zoveel beperkingen gekregen eigenlijk, hé. Dat maken ze dan ook echt. Ze maken je lelijker, ze geven je dingen zodat je minder goed kan lopen. Dat soort dingen. Eh, dat hij er echt uit ziet als een “gedrocht”, zeg maar.
Dus dat is hoe het verhaal begint. Ze zitten in de woonkamer, ze zitten tv te kijken. Hazel is net aan het huilen, maar ze weet eigenlijk niet meer waarom. Ehm, haar man probeert te achterhalen wat er speelt. Maar dat gaat ook niet, want dan hoort hij die geluiden. En er komt een nieuwsbericht. En op dat nieuwsbericht zien ze dat hun zoon – ik weet niet of ze op dat moment beseffen dat het hun zoon is, maar – is ontsnapt uit de gevangenis. Heel gevaarlijk. Dus daar worden ze voor gewaarschuwd. Maar tijdens dat nieuwsbericht, komt die zoon de studio in – zeg maar. En hij bevrijdt alle mensen die daar zijn. Er zijn ballerina’s die aan het dansen zijn. En dan hebben ze maskers, of dingen aan zich zodat ze allemaal even ‘slecht’ zijn, eigenlijk. Muzikanten die niet echt goed muziek kunnen spelen. Want ze willen niemand die beter is dan anderen, dus het is een beetje middelmatige muziek. En hij bevrijdt ze eigenlijk en in een paar seconden laat hij ze mooie muziek maken, geeft hij instructies, kiest hij z’n emperess. Want hij wil de wereld overnemen. Hij noemt zichzelf nou de emporer. Hij kiest z’n emperess en dat is toevallig de ballerina die ook nog eens één van de mooiste ballerina’s is. Maar dat ziet hij natuurlijk pas als ze haar masker af doet. En ze dansen, en het is prachtig en het is mooi.
En het is ook een beetje creepy hoor. Want het voelt ook niet helemaal gezellig ofzo. Maar ze dansen. Het is mooi. Het is geweldig. Het is prachtig. En dan komt de Handicapper General binnen. Dat is dus de persoon die verantwoordelijk is voor het zorgen dat iedereen de juiste handicaps krijgt. En Harrison wordt neergeschoten. De rest krijgt allemaal een paar tellen om hun handicaps weer op te doen. En de wereld gaat weer verder zoals ‘ie was eigenlijk. En het eindigt met Hazel die dus aan het huilen is en haar man die vraagt “wat is er aan de hand?” En ze zegt “Ik weet het niet, volgens mij was er iets heel verdrietigs op tv.” En, dat is het zeg maar. Nou waarom… Ik vind het een heel interessant verhaal. En toen ik het net las, het verhaal sprak me echt aan.