Op verzoek: Voorbeeldmail die je kunt kopiëren om naar de organisatie van het Zomercarnaval te sturen. Inclusief de uitgeschreven tekst in de Instagram post. Je bent uiteraard vrij om de mail aan te passen.

Email: info@zomercarnaval.nl

Beste organisatie achter het Zomercarnaval Rotterdam,

Tot mijn verbazing zag ik dat er dit jaar een nieuwe regel wordt gehanteerd op het zomercarnaval in Rotterdam met betrekking tot ‘vulgair’, ‘provocerend’ en ‘ordinair’ dansen. Het verbieden van dansbewegingen is eeuwenlang gebruikt als een methode van onderdrukking. Het lijkt erop dat de geschiedenis zich hier herhaald. Dat deze regel wordt ingevoerd in het herdenkingsjaar van de slavernij is extra zorgwekkend.

Ik heb een aantal vragen over de manier waarop tot het besluit is gekomen om deze regel in te voeren:

• Hoeveel mensen hebben geklaagd? Zijn dat officiële klachten of is hier gehandeld vanuit onderbuikgevoel? Hoe is jullie klachtenprocedure vormgegeven?
• Hoe is bij de community die jullie dienen gecheckt of deze nieuwe regel en dit nieuwe beleid passend is?
• Hoe gaat de besluitvorming? Wie zijn hierbij betrokken geweest? Is dat een diverse groep waarin verschillende stemmen zijn vertegenwoordigd? Hebben die allemaal evenveel macht en zeggenschap? Is de Caribische gemeenschap sterk gerepresenteerd?
• Is er een discussie gevoerd over of het invoeren van deze regel passend is? Zijn de verschillende belangen in de weegschaal gelegd?

Ik wijs jullie graag op onderstaand artikel van Kaylee Rosalina waarin uiteen wordt gezet waarom de invoering van deze regel zo problematisch is:

“DANS VERBIEDEN IS NOOIT ONSCHUDIG

“Dansen kan heel provocerend en/of vulgair zijn. Vooral met zijn tweeën, als bepaalde seksuele bewegingen op straat worden nagebootst. Dit is niet toegestaan.” schrijft de organisatie achter het Zomercarnaval in Rotterdam. Gisteren kwam er een nieuwsartikel uit waarin verteld werd dat er strengere regels gaan gelden tijdens het zomercarnaval. Dit is het type bericht waar je scherp op moet zijn. Want het verbieden van dans is nooit onschuldig.

Het verbieden van dansvormen is eeuwenlang gebruikt als een methode van onderdrukking. Dat gebeurde tijdens de slavernij, dat gebeurde na de slavernij (bijvoorbeeld door op Curaçao Tambú te verbieden) en dat gebeurt blijkbaar vandaag de dag nog steeds. Of weer. Dat deze regel wordt ingevoerd op een Caraïbisch feest in het herdenkingsjaar van de slavernij is daardoor extra zorgwekkend. Het laat zien dat zelfs de organisaties die vooraan zouden moeten staan bij het beschermen van gemarginaliseerde mensen en culturen, onvoldoende reflecteren op hun eigen standpunten en verantwoordelijkheden.

Er zou te ‘vulgair’ gedanst worden. En juist dat woord vulgair laat zien hoe dit een voortzetting is van koloniale ideeën en praktijken. Vulgair betekent onbeschaafd, ‘barbaars’. En als je door de lens van de geschiedenis kijkt: minder mens. De organisatie achter het zomercarnaval in Rotterdam gebruikt dezelfde argumentatie als koloniale krachten deden (lees maar gerust doen): 1) te erotisch, en 2) moreel verwerpelijk.

“The suppression, prohibition and regulation of indigenous dances under colonial rules is an index of the significance of dance as a site of considerable political and moral anxiety. Colonial administrations often perceived indigenous dance practices as both a political and moral threat to colonial regimes. Local dances were often viewed as excessively erotic, and colonial agents and missionaries encouraged and sometimes enforced the ban or reform of dance practices (Comaroff 1985, Kaspin 1993). However, dance was also a site of desire, and colonial accounts record that male colonists were often captivated by “native dancers,” sometimes even joining them in dances. Thus, in many colonial arenas, dance tended to generate multiple and contradictory policies and attitudes.”

Uit The Politics and Poetics of Dance

Die tegenstrijdigheid zien we ook bij het zomercarnaval. Aan de ene kant wordt de culturele praktijk verwelkomd en wordt er van genoten. Maar aan de andere kant blijkt uit deze nieuwe regel dat er ook een drang is om het te beheersen. Twerken mag wel, maar alleen als er niemand achter je staat. Dat geeft me een beetje het ‘jij-mag-jezelf-zijn,-maar-alleen-op-de-manier-zoals-ik-wil-dat-jij-jezelf-bent’-gevoel. Precies dit is het proces waar gemarginaliseerde groepen veel te vaak mee worden geconfronteerd. En juist een organisatie die het zomercarnaval organiseert zou zich heel bewust moeten zijn van de politieke laag van het zomercarnaval. Alles is politiek.

Terug naar de dans. Seksualiteit is een onderdeel van alle dans. Want seksualiteit is onderdeel van mens-zijn, van cultuur en van identiteit en dat zijn precies de dingen die in dans worden geuit. Seksualiteit zit dus in élke dans. Van hiphop, tot salsa, tot tango, tot de wals tot ballet. Hoe je er naar kijkt is uiterst cultureel gebonden en subjectief. Erotiek zit daadwerkelijk in de eye of the beholder.

Eva van der Vegt, directeur van Rotterdam Unlimited Zomercarnaval, gebruikt het argument dat we steeds vaker horen, de kinderen: “Het is een familiefeest waar kleine kinderen komen. We willen dat het voor iedereen blijft.”

Om te beginnen is het denk ik heel belangrijk om niet een vertekend beeld te gaan krijgen van het zomercarnaval. Het is niet alsof op straat continu mensen nieuwe kinderen staan te maken (dat is overigens wél verboden). Ik kan me voorstellen dat er ouders zijn die hun kinderen bepaalde dingen niet willen laten zien en dat is je goed recht. Je kunt je kind even omdraaien, je kunt niet gaan, je kunt een kinderzomercarnaval organiseren. Of je kunt je kind leren over jouw eigen ideeën over dans en seksualiteit en uitleggen dat er mensen zijn die er anders naar kijken. Er is onwijs veel mogelijk. Maar het inperken van het recht op zelfbeschikking over iemands eigen lichaam lijkt me niet the way to go.

Laatst was ik bij een comedyshow waar wat volwassen dingen werden gezegd. Een aantal mensen reageerden daarop. En Howard Komproe zei heel mooi: “Ik begrijp dat er hier kinderen zijn, maar dit is geen Sesamstraat. Ouders die niet willen dat hun kinderen dit horen kunnen best even de handen over de oren doen of even wat uitleggen aan de kinderen.”

Het gebrek aan cultureel besef blijkt uit de uitspraak van Van der Vegt over moraliteit: “We doen een beroep op goed fatsoen. Op normen en waarden.” Seksualiteit koppelen aan moraliteit is zoals ik eerder al schreef een koloniale gedachtesprong. Bewegingen zijn niet objectief immoreel. Seksualiteit is niet objectief immoreel. Erotiek is niet objectief immoreel. Een organisatie die zichzelf promoot onder het mom ‘culturele diversiteit’, zou dat moeten weten. Wiens normen en waarden stellen ze hier centraal? In ieder geval geen universele.

Het reguleren van dans is te lang en te vaak gebruikt als een middel van onderdrukking en het recente besluit om dansbewegingen aan banden te leggen tijdens het Zomercarnaval in Rotterdam laat zien dat het eigenlijk nog steeds gebeurt. Het besluit om dansbewegingen te reguleren tijdens het Zomercarnaval in Rotterdam getuigt van een gebrek aan cultureel besef en een voortzetting van koloniale denkbeelden. Dans is meer dan alleen entertainment; het is een uitdrukking van identiteit, cultuur, emoties, sociale verbindingen, storytelling, spiritualiteit, politiek, protest en zelfbeschikking. Je doet mensen tekort als je het platslaat tot “provocerend en/of vulgair”. De koppeling van dans aan moraliteit en het beperken van bepaalde bewegingen getuigt van een beperkte visie op culturele diversiteit bij een organisatie die daar juist een voorbeeldfunctie in heeft. Laten we afstappen van het idee dat we kunnen bepalen hoe anderen hun eigen lichaam mogen bewegen op muziek (binnen de regels van de wet).

Dans is een expressie en vooral praxis van liberation, power, protest en resistance. In een wereld waar je continu wordt verteld hoe je (niet) moet zijn, is dans één van de meest krachtige – en tegelijkertijd onschuldige – manieren om je zelfbeschikking uit te oefenen. Zullen we daar van af blijven?”

Ik hoor graag van u.